Türkiye’de Çocukların Cinsel İstismar ve Sömürüye Karşı Korunması
“Beşte Bir Proje Özeti”
Türkiye Cumhuriyeti’nin de üyesi olduğu Avrupa Konseyi’nin 2007 yılında onayladığı Cinsel İstismar ve Sömürüye Karşı Çocukların Korunmasına dair Avrupa Sözleşmesi (Lanzorete Sözleşmesi) 2010 yılında ülkemiz tarafından onaylanmıştır. Bununla bağlantılı olarak Avrupa Konseyi 2010 yılında çocuğa karşı cinsel şiddeti sonlandırmak için bir kampanya başlatmıştır.
Avrupa Konseyi Kampanyası mevcut verileri kullanmaktadır ve bu veriler Avrupa’da her BEŞ çocuktan BİRİNİN cinsel şiddetin herhangi bir biçiminin mağduru olduğunu ortaya koymaktadır. Projenin ismi de bu istatistiklerden kaynaklanmaktadır. Cinsel istismar olgularında, tüm vakaların % 70 ila %85’inde fail, çocuğun tanıdığı ve güvendiği bir kişidir. Çocuklara karşı cinsel şiddet çeşitli biçimler alabilir: aile çevresinde, bir kurumda ya da başka bir yerde cinsel istismar; “çocuk pornografisi” aracılığıyla cinsel sömürü; fuhuş, internet aracılığıyla ayartma; akranların cinsel saldırısı bunlar arasındadır.
Lanzarote Sözleşmesi, sözleşmeyi onaylayan her ülkenin cinsel şiddetin önlenmesi için çocuklara ve ailelerine bilgi sağlayarak onları güçlendirecek unsurları içeren bir kampanya yürütmesini öngörür. Sözleşmeyi onaylayan her ülke, ayrıca parlamento ve yerel yönetimlerini, sözleşmede belirtildiği gibi politika ve hizmet çözümleri geliştirmeye yönlendirmelidir.
Lanzarote Sözleşmesi ve bağlantılı olduğu iki Avrupa Konseyi Sözleşmesi, çocuğa karşı şiddetin önlenmesi, çocukların güçlendirilmesi ve korunması ve faillerin cezalandırılması için gerekli bütün önlemleri içermektedir.
Bir sivil toplum örgütü olan Uluslararası Çocuk Merkezi (UÇM) 2011 yılından bu yana Avrupa Konseyi ile yakın işbirliği içinde Beşte bir kampanyasının Türkiye’de gerçekleştirilmesi için ön çalışmalara başlamıştır. UÇM, Beşte Bir kampanyası materyallerinin Türkçeye çevrilmesi ve bu materyallerin adapte edilmesi için küçük çocuklu ailelerden oluşan bir odak grubu toplantısını gerçekleştirmiştir.
Avrupa Konseyi Eylül 2012’de Strasburg’da hükümetler ve STK’lar ile bir toplantı yapmış, ve bu toplantıda, UÇM’nin bu kampanyayı Türkiye’de başlatması kabul edilmiştir.
UÇM tarafından Türkiye’de çocukların cinsel istismar ve sömürüsü konusunda son 10 yılda yayınlanan Türkiye kaynaklı 42 bilimsel makale temel alınarak, bu kampanya aktivitelerini desteklemek için kanıt dayanakları oluşturulmaktadır.
Kampanyanın Türkiye’de iki sene sürmesi planlanmaktadır.
Kampanya’nın 3 ana odağı vardır:
1: Politika yapıcılar
Türkiye’deki yasaların Lanzarote Sözleşmesi ile uyumlu hale getirilmesine ve yürürlüğe konulmasına yardımcı olmak.
Avrupa Konseyinin bağlantılı iki sözleşmesinin onaylanmasına yardımcı olmak:
- Siber Suçlara dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi
- İnsan Ticaretine Karşı Eyleme dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi
2: Yerel yönetimler
Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresinin Türk üyelerinin kampanyaya dahil olmasını kolaylaştırmak
3: Küçük çocuklar ve aileleri
Çocukları, ailelerini/bakıcılarını çocuğa karşı cinsel şiddetin önlenmesi ve rapor edilmesi konularında bilgi ve yöntemler ile donatmak ve bu konuda farkındalığı arttırmak.
Kampanya’nın yürütülmesindeki ortaklarımız:
- UNICEF
- Çocuğa Karşı Şiddetin Önlenmesi STK Ağı
- Çocukların Ticari Cinsel Sömürüsü ile Mücadele STK Ağı
- YASADER